کارکردهای قاعدهی «تحقق مفاهیم گوناگون به وجود واحد» در فلسفهی ملاصدرا
نویسنده
چکیده مقاله:
از مبانی تأثیرگذار در حکمت صدرایی، «تحقق مفاهیم گوناگون به وجود واحد» است که با وجود پژوهشهای فراوان ازسوی صدراپژوهان، به نقش و جایگاه آن پرداخته نشده است. پژوهش حاضر حاکی از آن است که بسیاری از نوآوریهای فلسفی ملاصدرا در گروی فهمِ دقیقِ جایگاه قاعدهی «تحقق مفاهیم گوناگون به وجود واحد» است. بهکارگیری این قاعده ازسوی ملاصدرا و ارائهی دیدگاه نوین و نقد آرای پیشنیان در مسائلی چون رابطه عاقل و معقول، ترکیب اتحادی، اصالت وجود و ماهیت، تبیین ملاکِ حمل شایع صناعی، رابطهی نفس و قوا و رابطهی اسما و صفات با ذات الهی، از یافتههای این پژوهش است که به تفصیل بدان اشاره میشود. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی-تحلیلی است که با مراجعه و استفاده از منابع اصلی صورت گرفته است.
منابع مشابه
رویکردی تطبیقی به وجود شناسی در فلسفه هایدگر و ملاصدرا
وجودشناسی (Ontology) یکی از عمدهترین مباحث فلسفی است که در فلسفه جدید غرب بدان بیمهری شده است. در دوران جدید، مارتین هایدگر برای احیای وجودشناسی تلاش زیادی کرد و مانند ملاصدرا کوشید تا از قلمروی مفهومی وجود فراتر رفته و به عرصه حقیقت عینی وجود نزدیک شود.از نظر هایدگر شناخت وجود تنها در شناخت دازاین و تحلیل اگزیستانسی مقدور است و ملاصدرا هم راه شناخت وجود را ادارکات حضوری انسان میداند. هر دو ...
متن کاململاصدرا واصالت وجود
این مقال بر آن است تا نظریة «اصالت وجود» را که یکی از اصول مهم فلسفه ملاصدرا است بررسی وبه سابقه این نظریه در فلسفه اشراق اشاره کند. مؤلف بر خلاف نظر مشهور، عقیده دارد که شیخ اشراق نه تنها به اصالت ماهیت اعتقادی ندارد، بلکه از مدافعان سرسخت اصالت وجود میباشد. دلیلی که ملاصدرا وپیروان او بر اصالت وجود ذکر کردهاند عیناً در بیانات شیخ اشراق وجود دارد . همچنین مؤلف از راه رابطه علی ومعلولی انوار...
متن کاململاصدرا و تقدم وجود
ملاصدرا به اتفاق آراء، تأثیرگذارترین فیلسوف در سنت فلسفۀ اسلامی چهار قرن اخیر است. فلسفۀ ملاصدرا براساس وجود به مثابه یگانه عنصر حقیقی، تقدم وجود، تراکم وجود، و سرانجام حرکت متعالی یا جوهری وجود بنا گشته است. ملاصدرا تقدم وجود را اصل اساسی هستی قرار داد. او بین مفهوم وجود و حقیقت وجود تمیز قائل میشود. مفهوم وجود بدیهیترین و جهانشمولترین مفهوم است، حال آنکه حقیقت وجود مبهمترین مفهوم است زیر...
متن کاملاستعارۀ وجود به مثابۀ نور در فلسفۀ ملاصدرا
لیکاف با نقد دیدگاه ارسطویی دربارۀ استعاره، نظریۀ شناختی استعاره را پایهگذاری کرد. با فرض پذیرش نظریۀ شناختی استعاره، مفاهیم انتزاعی مطرح در فلسفۀ اسلامی نیز بهواسطۀ استعارههای مفهومی قابل فهم میشوند. این استعارهها اغلب به صورت ناخودآگاه از سوی فلاسفه مورد استفاده قرار گرفتهاند. وجود بهعنوان یکی از مهمترین پایههای فلسفۀ ملاصدرا بهواسطۀ استعارههای متعددی مفهومسازی میشود. استعارۀ «وجو...
متن کاملاستعارۀ وجود به مثابۀ امر سیال در فلسفۀ ملاصدرا
در نظریّۀ شناختی استعاره، ادراک مفاهیم انتزاعی به واسطۀ استعارههای مفهومی میسر میشود به گونهای که با حذف این استعارهها، بخش بزرگی از معنای این مفاهیم نیز از دست میرود. با فرض پذیرش این نظریه، وجود به عنوان یکی از مهمترین مفاهیم در فلسفۀ ملاصدرا نیز به واسطۀ استعارههای مفهومی گوناگونی فهم میشود. استعارۀ «وجود به مثابۀ امر سیال» ویژگیهای جسم سیال را به وجود در الهیات نگاشت میشود. جسم سیا...
متن کاملمروری بر کارکردهای گوناگون مناسک حج
پرستش و تقدس از دیرباز در میان اقوام مختلف وجود داشته و مناسک، جایگاه ویژهای در بین ادیان و مذاهب، به خود اختصاص داده است. دین اسلام نیز در این خصوص مستثنی نیست و بهجا آوردنِ مناسک، زیارت قبور، توسّل جستن و شفاعت خواستن از خداوند و ائمه و پیامبران، از مهمترین امور دینی قلمداد میگردند. از مهمترینِ این مناسک میتوان به حج اشاره کرد. حج، آمیزهای از کنشهای فیزیکی انسانها در جغرافیای کعبه است که...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 18 شماره 67
صفحات 113- 130
تاریخ انتشار 2018-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023